Bóng đá là môn thể thao thu hút hàng triệu người trên thế giới nhờ sự hấp dẫn và kịch tính của nó. Hiện tại, có khoảng 250 triệu người chơi ở hơn 200 quốc gia, khiến bóng đá trở thành môn thể thao phổ biến nhất hành tinh. Vậy cụ thể bóng đá là gì? Hãy cùng khám phá chi tiết nhé!
Bóng đá là gì? Bóng đá ra đời khi nào?
Nguồn tin từ kubet cho biết, bóng đá (hay còn được gọi là túc cầu, đá bóng, đá banh) là môn thể thao đồng đội được thi đấu giữa hai đội. Bóng đá sử dụng bóng, các cầu thủ trên sân là cầu thủ, mỗi đội sẽ cố gắng đưa bóng vào lưới đối phương để ghi bàn. Trận đấu này thường được thi đấu trên sân cỏ rộng và mỗi đội sẽ có một thủ môn để ngăn bóng vào lưới. Kiểu thi đấu này còn được gọi là trận đấu, thường gồm hai hiệp chính thức diễn ra sau hiệp một với số phút được xác định theo thể thức thi đấu. Trên thế giới, bóng đá không chỉ là môn thể thao mà còn là biểu tượng văn hóa của nhiều quốc gia.
Trên khắp thế giới, những môn thể thao tương tự như bóng đá hiện đại (với mục đích đưa bóng vào khung thành đối phương) đã tồn tại từ lâu. Tuy nhiên, nguồn gốc chính thức của bóng đá ngày nay được gắn với nước Anh từ cuối thế kỷ 19. Lúc này, các trường đại học và câu lạc bộ thể thao ở Anh bắt đầu tổ chức các trận đấu bóng đá với luật lệ cụ thể. Các quy tắc đầu tiên được Hiệp hội bóng đá chính thức thống nhất vào năm 1863. Đây cũng là bộ luật bóng đá đầu tiên.
Từ đó, bóng đá nhanh chóng lan rộng khắp thế giới với sự ra đời của các liên đoàn bóng đá quốc gia và quốc tế. Năm 1904, Fédération Internationale de Football Association (FIFA) được thành lập để quản lý và điều hành bóng đá trên toàn thế giới.
Những thể thức, cấp độ và hình thức thi đấu của bóng đá
Thể thức thi đấu
Trải qua nhiều năm hình thành và phát triển, bóng đá đã ra đời nhiều thể thức thi đấu khác nhau để phù hợp với từng bối cảnh giải đấu. Đến nay, các giải đấu trên thế giới thường sử dụng các thể thức thi đấu sau:
- Thi đấu vòng tròn: các đội sẽ thi đấu 1 hoặc 2 trận với tất cả các đội tham gia. Nhà vô địch hoặc đội đi tiếp vào vòng tiếp theo sẽ được xác định dựa trên kết quả của mỗi trận đấu.
- Loại trực tiếp: Khi các đội thi đấu với nhau, đội thua ngay lập tức bị loại khỏi giải đấu.
- Vòng bảng + loại trực tiếp: Đây là thể thức thi đấu kết hợp cả thể thức vòng tròn tính điểm và loại trực tiếp. Theo đó, các đội tham dự sẽ được chia đều vào từng bảng để thi đấu vòng tròn một lượt. Các đội đứng đầu mỗi bảng sẽ tiến vào vòng loại trực tiếp.
Cấp độ giải đấu
Dựa vào quy mô và cách tổ chức, các giải bóng đá sẽ được chia thành nhiều cấp độ khác nhau như giải Quốc gia, giải châu lục hay giải quốc tế. Mỗi cấp độ sẽ có những đặc điểm sau:
- Giải Quốc gia: đây là hệ thống giải đấu dành cho các câu lạc bộ trong một quốc gia. Cấp độ này sẽ bao gồm các giải vô địch quốc gia (thi đấu vòng tròn), Cúp quốc gia (thi đấu loại trực tiếp) và trận Siêu cúp quốc gia (giữa đội vô địch quốc gia và đội thắng Siêu cúp quốc gia).
- Giải đấu châu lục: đây là hệ thống giải đấu dành cho các đội bóng (câu lạc bộ hoặc đội tuyển quốc gia) trong cùng một châu lục.
- Giải Quốc tế: đây là hệ thống giải đấu dành cho các đội bóng (câu lạc bộ hoặc đội tuyển quốc gia) đến từ nhiều châu lục.
Hiện hệ thống các giải bóng đá Việt Nam có 2 giải đấu chuyên nghiệp là V-League 1 và V-League 2. Các đội tham dự V-League 1 và V-League 2 sẽ tham dự Cúp Quốc gia, từ đó đội vô địch của cả 2 giải đấu sẽ được chọn tham dự trận Siêu cúp quốc gia.
Ngoài ra, hệ thống các giải bóng đá của Việt Nam còn bao gồm giải bán chuyên (Giải bóng đá hạng Nhì quốc gia) và giải nghiệp dư (Giải bóng đá hạng ba quốc gia). Tất cả các CLB có thành tích tốt ở 2 giải đấu này đều có cơ hội tham dự V-League 1 và V-League 2.
Ngoài ra, ở cấp độ quốc tế và châu lục, Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam còn tham gia nhiều giải đấu như Giải vô địch Đông Nam Á, Cúp bóng đá châu Á hay vòng loại World Cup.
Trong thế giới ngày nay, rất nhiều giải đấu bóng đá chuyên nghiệp được tổ chức nhằm tạo cơ hội cho các cầu thủ và các đội bóng lớn tranh tài. Nổi bật nhất trong số đó là các giải đấu lớn thuộc hệ thống FIFA và các giải vô địch quốc gia của các quốc gia có nền bóng đá phát triển nhất thế giới. Dưới đây là một số giải đấu được người hâm mộ quan tâm và theo dõi nhiều nhất:
- World Cup (FIFA World Cup): Được tổ chức 4 năm một lần, là sân chơi quốc tế dành cho các đội tuyển quốc gia hàng đầu. Đây là giải đấu lớn nhất thu hút sự quan tâm của hàng tỷ người hâm mộ trên toàn thế giới.
- Giải vô địch bóng đá châu Âu (UEFA EURO): Đây là giải đấu cấp độ đội tuyển quốc gia dành cho các nước ở châu Âu và được tổ chức 4 năm một lần.
- Copa America: Đây là giải đấu cấp độ đội tuyển quốc gia dưới sự quản lý của CONMEBOL (Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ) và được tổ chức 4 năm một lần.
- UEFA Champions League: Giải đấu cấp câu lạc bộ hàng đầu châu Âu, quy tụ những đội bóng xuất sắc nhất trên khắp châu Âu.
- Premier League, La Liga, Serie A, Bundesliga, Ligue 1: Đây là những giải đấu quốc gia hàng đầu ở Anh, Tây Ban Nha, Ý, Đức và Pháp. Những giải đấu này luôn thu hút sự quan tâm lớn từ người hâm mộ trên toàn thế giới.
- Cúp Quốc gia: Một giải đấu quốc gia giữa các đội bóng trong một quốc gia nhất định.
Ngoài ra, thế giới còn bao gồm các giải đấu khu vực và châu lục như Cúp bóng đá châu Phi, CONCACAF Champions League, FIFA Club World Cup và nhiều giải đấu khác trên thế giới.
Các loại hình thi đấu bóng đá
Theo ku bet 88, ngoài các giải đấu truyền thống dành cho bóng đá 11 người, còn có rất nhiều loại hình thi đấu khác. Dưới đây là một số loại bóng đá phổ biến khác:
- Bóng đá 7 người: Tương tự như bóng đá 11 người, nhưng số lượng cầu thủ mỗi đội giảm xuống còn 7 người. Các đội sẽ thi đấu trên một sân hình chữ nhật, mỗi bên có một khung thành. Mục đích là ghi bàn vào khung thành đối phương. Đội nào ghi được nhiều bàn thắng hơn sẽ thắng.
- Futsal (bóng đá 5 người): Trò chơi được chơi trong nhà thi đấu với một quả bóng và một sân nhỏ hơn.
- Bóng đá bãi biển: Chơi trên cát, thường là trên bãi biển. Trong các giải đấu chính thức, môn thể thao này có 5 người chơi mỗi đội.
- Bóng đá đường phố: Đây là môn thể thao không chính thức, thường được chơi trên sân đường phố và có nhiều biến thể, chẳng hạn như Bóng đá tự do.
Luật bóng đá là gì?
Bóng đá là một trong những môn thể thao phổ biến nhất trên thế giới với những luật lệ được đưa ra nhằm đảm bảo sự công bằng và an toàn cho tất cả người chơi.
Quy định về cầu thủ
Mỗi trận đấu bóng đá sẽ gồm có 2 đội, mỗi đội sẽ có 11 cầu thủ chính thức thi đấu trên sân. Trong đó, thủ môn là người duy nhất được phép chơi bóng bằng tay trong vòng cấm trước khung thành. Trong suốt trận đấu, vai trò của mỗi cầu thủ sẽ tùy thuộc vào vị trí thi đấu trên sân, cụ thể như sau:
- Vị trí tiền đạo: Ghi bàn và tạo cơ hội cho đồng đội.
- Vị trí tiền vệ: Thường chịu trách nhiệm nhận và chuyền bóng.
- Vị trí hậu vệ: Bảo vệ khung thành và ngăn chặn đòn tấn công của đối thủ
- Vị trí thủ môn: Bảo vệ khung thành, cản phá các cú sút của đối phương.
Bên cạnh những cầu thủ chính thức, mỗi đội còn có một số cầu thủ dự bị để thay thế khi cần thiết. Thông thường, mỗi đội chỉ được phép thay đổi 3 cầu thủ trong một trận đấu chính thức.
Quy định về thời gian thi đấu
Một trận đấu bóng đá thông thường được diễn ra trong hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút, cách nhau 15 phút giữa các hiệp. Sau hiệp 1, hai đội sẽ đổi sân. Trong những tình huống bóng phải dừng lại hoặc ra ngoài cuộc, trọng tài sẽ tính hiệp phụ, sẽ thi đấu vào cuối mỗi hiệp.
Trong các giải đấu vòng tròn, một trận đấu có thể kết thúc với tỷ số hòa. Tuy nhiên, ở các trận đấu loại trực tiếp, nếu hai đội vẫn hòa nhau sau 90 phút thi đấu chính thức thì sẽ phải thi đấu thêm 2 hiệp liên tiếp, mỗi hiệp 15 phút không nghỉ giữa hiệp. Nếu kết quả vẫn hòa sau 2 hiệp phụ, hai đội sẽ phải thực hiện loạt sút luân lưu để phân định thắng thua.
Quy tắc dành cho đội chiến thắng
Khi trận đấu giữa hai đội kết thúc, đội nào ghi được nhiều bàn thắng hơn vào lưới đối phương sẽ là đội chiến thắng. Nếu cả hai đội ghi được số bàn thắng bằng nhau thì sẽ hòa hoặc trận đấu sẽ bước vào hiệp phụ hoặc đá luân lưu tùy theo thể thức thi đấu.
Những lỗi thường gặp trong bóng đá
Luật bóng đá đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại sự công bằng cho các trận đấu. Những lỗi thường gặp trong bóng đá là lãng phí thời gian, xô đẩy, kéo áo, trượt lùi hoặc để bóng chạm tay… Đội có cầu thủ vi phạm sẽ được hưởng quả đá phạt trực tiếp hoặc quả phạt đền từ đội kia. Để cảnh cáo cầu thủ phạm lỗi, trọng tài sẽ đưa ra cảnh cáo, nặng hơn là thẻ vàng và nghiêm trọng nhất là thẻ đỏ. Cầu thủ bị nhận 2 thẻ vàng hoặc 1 thẻ đỏ phải rời sân và không được thay thế cầu thủ khác.
Để giám sát và đưa ra hình phạt khi cần thiết, các trận đấu sẽ có đội ngũ trọng tài gồm 1 trọng tài chính và 2 trọng tài biên. Trọng tài có toàn quyền điều khiển trận đấu theo quy định của Luật bóng đá. Ngoài 3 trọng tài làm việc trên sân, còn có trọng tài thứ 4 quản lý các cầu thủ thay người, theo dõi thời gian bù giờ và thay trọng tài trên sân nếu cần thiết.
Quy định về sân đấu
Ngoài yếu tố chuyên môn, sân bóng cũng là một trong những yếu tố quan trọng trong một trận bóng đá. Sân bóng đá tiêu chuẩn dành cho các trận đấu có hình chữ nhật và được giới hạn bởi các đường ranh giới. Trong đó, 2 cạnh dài của sân bóng được gọi là 2 đường biên, 2 cạnh còn lại gọi là đường biên. Giữa hai đường cầu môn là một khung thành hình chữ nhật, thường có lưới để dễ dàng phân biệt bóng vào hay bóng ra.
Trước mỗi khung thành là vòng cấm. Giữa khu vực này, cách khung thành 11m, là nơi các cầu thủ thực hiện quả đá phạt đền khi bị đối phương phạm lỗi trong vòng cấm. Vòng cấm cũng là nơi duy nhất mà thủ môn được phép dùng tay để phát bóng. Bên trong vòng cấm là một hình chữ nhật nhỏ hơn, đây là nơi đối phương tấn công không được tiếp xúc trực tiếp với thủ môn đang bảo vệ khung thành.
Quy định trang phục
Tương tự như các môn thể thao khác, bóng đá cũng có những quy định riêng về trang phục thi đấu. Theo đó, bộ đồ thi đấu của các cầu thủ thường bao gồm áo sơ mi (có tay áo), quần đùi, tất cao, ủng, miếng bảo vệ ống chân và găng tay thủ môn. Mỗi cầu thủ sẽ có một số áo riêng để trọng tài hoặc khán giả có thể nhận biết rõ hơn. Cầu thủ trên sân không được phép sử dụng những đồ vật có thể gây nguy hiểm cho cầu thủ đối phương như vòng tay, dây chuyền hoặc đồng hồ đeo tay.
Quy định về trọng tài
Điều hành là việc quản lý và giám sát các trò chơi. Tất cả các trận đấu sẽ có trọng tài chịu trách nhiệm giám sát và thực thi luật bóng đá. Trong các trận đấu chính thức, trọng tài sẽ có quyền hạn và nghĩa vụ cụ thể như:
- Đình chỉ, chấm dứt hoặc trì hoãn trò chơi nếu có bất kỳ hành vi nào làm gián đoạn trò chơi.
- Dừng trận đấu nếu một cầu thủ bị thương nặng và cần được điều trị.
- Xử phạt cầu thủ phạm lỗi bằng thẻ vàng, thẻ đỏ và phải rút thẻ khi bóng ngoài cuộc;
Ngoài ra, trọng tài chính sẽ nhận được sự hỗ trợ từ các trợ lý trọng tài. Nói chung, nhiệm vụ của trợ lý trọng tài bao gồm kiểm tra xem bóng đã rời khỏi sân thi đấu hay chưa, xác định đội nào được hưởng quả phát bóng lên, ném biên, các tình huống việt vị và tư vấn cho trọng tài về bất kỳ sự cố nào ngoài tầm nhìn của họ.
Trên đây là tổng hợp thông tin giải đáp bóng đá là gì cùng luật thi đấu. Hi vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích!
